Az Gören Çocuk Nasıl Anlaşılır?

Yeni doğan bir bebeğin en önemli görsel ilgisi yaşama onu bağlayan annesinin yüzü ve beslendiği anne memesidir. Bu yüzden bebeğin doğduğu ilk birkaç günden sonra, annenin kucağında özellikle emme esnasında annesinin yüzüne tepki vermesini bekleriz. Anne ile minik göz temasları görmenin varlığına dair ilk ipuçlarıdır. Meme dokusuna odaklanırken gözlerdeki ilk aylar içerisinde olan kaymalar normaldir.

Yenidoğan bir bebek doğduktan birkaç gün sonra parlak ışığa tepki verir ve gözlerini kapatır. Işık refleksleri doğduktan hemen sonra başlar. Normal bir bebeğin 6 haftalık olduğunda insanlarla göz temasına geçmesini ve ufak tepkiler vermesini bekleriz. 3. ayın içerisine geldiğinde ise yaklaşık 1-1.5m çap içinde gördüğü renkli cisimlerin takibini yapabilir hale gelir.

Prematür bebeklerde bu durum doğum haftasında olan eksikliğe bağlı olarak daha geriden gelmektedir. Bebekte az görmeyi düşündüren en önemli bulgu görsel ilgisizliktir. Parlak ışığa sabit bakma da önemli bir bulgudur. Bebeğin anne yüzüne olan ilgisizliği ve 2. Ay içinde anneyle ve çevreyle hala göz
teması kurmuyor olması durumunda, görme azlığını muhakkak
düşünmek gerekir. Genellikle bu bebeklerde arayıcı göz hareketleri
denilen göz hareketleri oluşur.

Nistagmus adı verilen yatay ve dikey düzlemde oluşan daimi göz hareketleri de yine az görmeye işaret eder. Nistagmus görmesi az olan bebeklerde genellikle 2 veya 3. Aydan sonra başlar ve pregenikulat görme azlığının işareti olarak değerlendirilir. Görsel ilgisi olmayan bebeklerde, gözlerin şiddetli ovalanması ile ortaya çıkan ‘’okulodijital refleks’’ olabilir. Bebeğin eli, sanki parmaklarını göz içine sokarcasına bir baskıyla devamlı şekilde gözündedir. Anne bebeğin elini çekmeye çalışsa da, bebek gözüne parmaklarıyla kuvvetli bir şekilde basmaya devam eder. Bu oldukça az gören bebeklerin önemli bir bulgusudur.

Annenin ve ailenin doğumdan sonra hayatında büyük değişiklikler olur ve adaptasyon döneminde bu tarz önemli detaylar ailenin gözünden kaçabilir. Bu yüzden bebeklerin ilk aylardan itibaren bir göz doktoru tarafından görüldükten sonra sağlıklı bebek-çocuk kontrolüne girmelerinde çok fayda vardır.